Introductie

Poelen zijn natuurlijke of gegraven laagtes, gemaakt om over water voor vee te kunnen beschikken. Ook kunnen de wateren een historische betekenis hebben bijvoorbeeld voorraadbassins voor bluswater, visvijvers en schapenwasplaatsen.

In het verleden was zeker bij veedrinkpoelen het element bereikbaar voor vee en dus in ieder geval deels onbegroeid. Vaak stonden er wel enkele bomen bij een poel om schaduw te creëren voor de dieren en om verdamping tegen te gaan. Tot op de huidige dag worden poelen gegraven en gebruikt.

Poelen en het aangrenzende landbiotoop zijn van groot belang als leefgebied voor diverse amfibieënsoorten. Ze zijn belangrijk als leefgebied van o.a. kikkers, watersalamanders, libellen en waterplanten. Aanleg en goed onderhoud van poelen is dus belangrijk om deze soorten te behouden.

Gefaseerd beheer van de poel zelf en openheid rondom (een deel van) de poel is van belang om een goede voorplantingsbiotoop voor amfibieën te behouden. Door vegetatie periodiek en gefaseerd te maaien, vinden insecten in de niet-gemaaide delen een overwinteringsplek. Poelen en ook klein historisch water in dit beheerpakket dienen te bestaan uit geïsoleerd water, om te voorkomen dat er vissen in komen. Afwezigheid van vissen is wenselijk: vissen eten de amfibieën, hun larven en hun eitjes, waardoor succesvolle voortplanting van de amfibieën sterk negatief beïnvloed kan worden.

Beheereisen

• Minimaal 5% tot maximaal 35% van de eenheid of van het leefgebied 2 onder beheer is jaarlijks geschoond en/of gemaaid;
• Snoei- en maaiafval is verwijderd.

Beheervoorschriften

Aanvullend

• Een kleine poel is kleiner dan ca 175 m2; een grote poel en klein historisch water zijn groter dan ca 175 m2;
• Dit beheerpakket betreft bij voorkeur geïsoleerde wateren; een poel mag in verbinding staan met sloten/greppels als er een natuurlijke eenheid is die vrij afwatert
• Tussen 15 maart en 15 juni bestaat minimaal de helft van het natte oppervlakte van de poel uit open water; als de poel te veel dicht groeit, is onderhoud nodig; ter plaatse moet dat beoordeeld worden;
• Tussen 15 juli en 15 november is eenmaal in de 3 jaar een droogval toegestaan; dit helpt ook om te voorkomen dat er vissen in de poel overleven maar wel opgroeimogelijkheden biedt voor de larven;

Snoeiwerkzaamheden algemeen

• Maaien van braam-, riet- en/of ruigtevegetaties
• Onderhoud van opgaande beplanting, bijvoorbeeld het opsnoeien van takken en staken van

houtige begroeiing die vanuit de poel over het aangrenzende perceel hangt

Bemesten, beweiden, maaien en andere bewerken

• Vertrapping van de oevers in het water bij het gebruik van de poel als veedrinkpoel wordt voorkomen. Bij het gebruik als veedrinkpoel is minimaal de helft van de oeverlengte uitgerasterd. Een drinkbak helpt om vertrapping te voorkomen;
• Er mogen geen planten, vissen of andere dieren (zoals eenden en ganzen) worden uitgezet of gekweekt;
• Er mogen geen gewasbeschermingsmiddelen en meststoffen in de beheereenheid gebruikt worden.

Periodiek onderhoud en meldingen

• Bij het periodiek onderhoud wordt maximaal 75% van het oppervlakte van een grote poel geschoond en >75 tot 100% bij een kleine poel; houtopslag mag aan de noordkant blijven staan;
• Maaisel en bagger uit de poel en oever mogen niet verwerkt worden in de beheereenheid om verruiging te voorkomen; door het wel een dag te laten liggen, kunnen de amfibieën terug naar de poel gaan;
• Bij grote poelen mag snoeiafval op rillen worden gelegd.
• Tussen 15 augustus en 15 oktober wordt de poel gemaaid en geschoond. In deze periode zijn er vrijwel geen amfibieën en larven aanwezig in het water. Het schonen gebeurt ongeveer één keer in de 6 jaar bij een kleine poel en tot 12 jaar bij een grote poel;
• Meld periodiek onderhoud binnen 7 kalenderdagen na uitvoeringsdatum via mijnboerennatuur. U kunt ook contact opnemen met een van de medewerkers.

Pakketvarianten